Wytyczne Ministra Klimatu i Głównego Inspektora Sanitarnego
w sprawie postępowania z odpadami wytwarzanymi w czasie występowania zakażeń
koronawirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na wywoływaną przez niego chorobę
COVID-19 (w czasie trwania pandemii/epidemii)

Informacje ogólne
W związku z koniecznością zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania zachorowań
na COVID-19, oraz wywołanych nim sytuacji kryzysowych określa się poniższe wytyczne
dotyczące postępowania z odpadami wytwarzanymi w czasie występowania zakażeń
koronawirusem SARS-CoV-2 i zachorowań na wywoływaną przez niego chorobę COVID-19
(w czasie trwania pandemii/epidemii).

Odpady wytworzone przez osoby zdrowe takie jak: środki zapobiegawcze (maseczki,
rękawiczki) stosowane np. w miejscu pracy, komunikacji miejskiej, w trakcie zakupów, w celu
minimalizacji ryzyka zarażenia i rozprzestrzeniania się koronawirusa, powinny być wrzucane
do pojemnika/worka na odpady zmieszane.

Wyjaśnienie pojęć
Kwarantanna – odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu
zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych1
.
Izolacja – odosobnienie osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub
grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia
biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby2
.
1Art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U.
z 2019 r. poz. 1239, z poźn. zm).
2 Art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Postępowanie z odpadami
Z odpadami wytworzonymi w miejscu kwarantanny lub izolacji przez osoby:
➢ które były narażone na zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2,
➢ zakażone koronawirusem SARS-CoV-2,
➢ mające bezpośredni kontakt z osobami zakażonymi koronawirusem SARS-CoV-2,
➢ chorych na COVID-19
– należy postępować w sposób opisany w poniższych Wytycznych szczegółowych.
Odpady wytwarzane w miejscach kwarantanny lub izolacji, ze względu na miejsce
powstawania oraz na ich skład stanowią odpady komunalne. Jednakże, z uwagi na świadomość,
że odpady te wytwarzane będą przez osoby zakażone wirusem SARS-CV-2 lub chore
na COVID-19 oraz brak potwierdzonych ustaleń naukowych co do czasu aktywności
koronawirusa na powierzchniach różnych materiałów wchodzących w skład odpadu, należy
z tymi odpadami postępować zachowując szczególne środki ostrożności.

Wytyczne szczegółowe
A. Wytyczne dla gmin.
B. Wytyczne dla osób zdrowych objętych kwarantanną, dla osób stosujących środki
zapobiegawcze np. w miejscu pracy, komunikacji miejskiej, w trakcie zakupów, w celu
minimalizacji ryzyka zarażenia i rozprzestrzeniani się koronowirusa.
C. Wytyczne dla osób przebywających w izolacji.
D. Wytyczne dla podmiotów zajmujących się odbiorem odpadów i gospodarowaniem
odpadami.
Wytyczne dla osób stosuje się dla całego gospodarstwa domowego, w którym taka osoba się
znajduje.

A. Wytyczne dla gmin:
Dysponentami informacji o adresach osób przebywających w izolacji i kwarantannie są
Wojewodowie, Policja i Ośrodki Pomocy Społecznej. Dane te nie mogą być przekazywane
przez dysponentów innym podmiotom. Stąd zaleca się działanie w porozumieniu
z Wojewodami, Policją, czy Ośrodkami Pomocy Społecznej w zakresie wskazanym lit. a i b
a) w miarę możliwości zapewnienie worków w określonym kolorze i/albo oznaczonych
symbolem (np. napisem „C”), w celu jednoznacznej identyfikacji odpadów
z gospodarstw domowych lub od osób z grup C;
b) zapewnienie odbioru nie rzadziej niż co 7 dni worków, o których mowa w lit. a;
c) zorganizowanie odpowiedniego transportu, bezpośrednio do instalacji
unieszkodliwiania odpadów komunalnych worków, o których mowa w lit. a lub
wyznaczonych przez gminę miejsc zbierania odpadów komunalnych z gospodarstw
domowych objętych izolacją;
d) zapewnienie dezynfekcji pojemników wielokrotnego użytku oraz środków
transportu odpadów transportujących odpady z gospodarstw domowych lub od osób
z grup C.

B. Wytyczne dla osób zdrowych objętych kwarantanną, dla osób stosujących środki
zapobiegawcze np. w miejscu pracy, komunikacji miejskiej, w trakcie zakupów,
w celu minimalizacji ryzyka zarażenia i rozprzestrzeniani się koronowirusa:
a) odpady powinny być segregowane i wrzucane do właściwych pojemników (papier,
szkło, metale i tworzywa sztuczne, bioodpady, odpady zmieszane),
b) maseczki, rękawiczki i inne środki ochronne stosowane przez osoby zdrowe powinny
być uprzednio zebrane workach, które po zawiązaniu wrzucane są do
pojemnika/worka na odpady zmieszane.

C. Wytyczne dla osób przebywających w izolacji (wytycznymi tymi obejmuje się także
odpady wytwarzane w obiektach/na obszarze kwarantanny zbiorowej, którą obejmowani
są obywatele Polski np. wracający do kraju).
▪ wysoce zalecane jest, aby odczekać 72 godziny od zamknięcia worka – przed
przekazaniem worka z odpadami do odbioru;
▪ osoba przebywająca w izolacji umieszcza odpady w worku przeznaczonym na ten
cel, w miarę możliwości worek spryskać preparatem wirusobójczym;
▪ worka z odpadami nie należy zapełniać powyżej ¾ jego pojemności i nie zgniatać;
▪ po zapełnieniu worka, osoba przebywająca w izolacji, zawiązuje worek
i po ustaleniu z osobą wynoszącą odpady z miejsca izolacji wystawia worek
z odpadami z pomieszczenia, w którym przebywa;
▪ osoba wynoszącą odpady z miejsca izolacji wkłada (w rękawiczkach) wystawiony
przez osobę w izolacji worek do drugiego worka, zawiązuje/zamyka go
i zabezpiecza przed przypadkowym otwarciem w chwili jego odbioru (oprócz
dokładnego zawiązania worka, można zamknąć go dodatkowo przy pomocy
taśmy samoprzylepnej lub sznurka) oraz oznacza datę oraz godzinę zamknięcia
worka;
▪ worek z odpadami należy przenieść w rękawiczkach do miejsca przeznaczonego
do gromadzenia odpadów i umieścić w oznakowanym pojemniku przeznaczonym
na te odpady, w miarę możliwości będącego w posiadaniu odbierającego;
▪ przed i po każdej czynności związanej z pakowaniem/przenoszeniem odpadów,
używać rękawic ochronnych, myć i/lub dezynfekować ręce;
▪ odpady, których nie można łączyć z innymi odpadami (tj. zużyty sprzęt
elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory, zużyte świetlówki)
powinny być pozostawione w domu w czasie izolacji i przekazane do systemu
gminnego, kiedy będzie można opuścić miejsce izolacji.
➢ Magazynowanie odpadów, o których mowa powyżej, w miejscach przeznaczonych
do gromadzenia odpadów, z wyłączeniem zabudowy jednorodzinnej, prowadzi
się w zamykanych pojemnikach lub kontenerach, oznakowanych, w sposób zabezpieczający
przed rozprzestrzenianiem odpadów, zabezpieczonych przed dostępem osób postronnych
oraz zwierząt.
➢ Magazynowanie odpadów w zabudowie jednorodzinnej prowadzi się w miejscach
wyznaczonych na terenie posesji w zamykanych pojemnikach, oznakowanych, w sposób
zabezpieczający przed ich rozprzestrzenianiem, dostępem osób postronnych oraz zwierząt.

D. Wytyczne dla podmiotów zajmujących się odbiorem i gospodarowaniem odpadami:
a) odpady, zgodnie z wstępnymi wytycznymi Komisji Europejskiej, po 9 dniach przestają
stanowić zagrożenie,
b) jeżeli worek, o którym mowa w Części A lit. a jest rozerwany lub niezamknięty należy
w miarę możliwości poinformować osobę, która worek wystawiła (np. przez
umieszczenie kartki na drzwiach) o konieczności szczelnego zamykania odpadów,
c) zaleca się, aby odpady selektywnie zebrane były w miarę możliwości magazynowane
przez 9 dni przed skierowaniem ich do przetworzenia,
d) odpady w workach, o których mowa w Części A lit. a, nie powinny być przetwarzane
z udziałem osób sortujących – w przypadku braku możliwości technicznych
przetwarzania wyłącznie na liniach całkowicie zautomatyzowanych bez udziału
człowieka, odpady należy kierować bezpośrednio do unieszkodliwiania (zaleca się
termiczne przekształcanie lub bezpośrednie składowanie najlepiej na składowiskach
z instalacją do aktywnego odgazowania),
e) w przypadku niedoboru personelu w świadczeniu usług odbierania lub
zagospodarowywania odpadów zaleca się:
▪ zmniejszenie częstotliwości odbioru selektywnie zebranych odpadów z frakcji
szkła, papieru, metali i tworzyw sztucznych,
▪ zapewnienie w pierwszej kolejności przetwarzania odpadów, o których mowa
w Części A. lit. a
– w celu zapewnienia ciągłości odbioru i przetwarzania zmieszanych odpadów
komunalnych i bioodpadów,
f) zaleca się ustanawianie szczególnych warunków pracy dla starszych pracowników;
g) w miarę możliwości i potrzeb zaleca się zapewnienie środków ochrony indywidualnej
tj. okulary lub przyłbice, maski, rękawiczki i ubrania robocze.
➢ Osobom mającym bezpośredni kontakt z odpadami gromadzonymi w workach, o których
mowa w Części A lit. a, zaleca się:
a) stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej, takich jak gogle,
przyłbice, maski, rękawiczki, odzież robocza i ochronna,
b) ścisłe przestrzeganie podwyższonych norm higieny, w tym częste zmiany
i czyszczenie środków ochrony indywidualnej oraz pranie odzieży roboczej;
wymiana rękawic;
c) regularne dezynfekowanie urządzeń, kabin samochodowych, kabin urządzeń
na liniach sortowniczych w zakładach,
d) w miarę możliwości częste mycie rąk i ich dezynfekcja,
e) wyposażenie pracowników w dozowniki z zalecanym płynem dezynfekcyjnym
wirusobójczym do rąk